İspanya parlamentosu 27 Nisan 2023'te konut yasasıyla ilgili stratejik bir süreci tamamladı ve İspanya'da konut krizini çözmek adına geliştirilen yeni emlak yasası kapsamında çarpıcı kararlar alındı. Yeni konut yasası, İspanya'daki yıllık kira artış oranlarından evden çıkartma prosedürlerine kadar birçok alanda yaşanan sorunları çözmeyi amaçlıyor.
Yeni İspanya Konut Yasası Ev Sahiplerine Ne Diyor?
Ev sahipleri, İspanya'nın konut yasası kapsamında belirlenen izin kriterlere uyum sağladıkları sürece evlerini kısa veya uzun vadeli olarak kiralamakta özgürdür. Evlerini kiralayan mülk sahipleri için yeni yasal yükümlülükler, hem kiracının hem de mülk sahibinin haklarını korumak adına geliştirildi.
Hükümet, “özellikli alanlar” olarak nitelendirilen konumlarda kira fiyatlarındaki hızlı artışı önlemek için olası çözümleri masaya yatırdı. İspanya'da bu yeni konut yasası kapsamında gelişmiş önlemler alındı. Yeni konut yasasının önümüzdeki haftalarda yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Ley de Vivienda'nın yani yeni düzenlemelerin etkisinin, her iki tarafın da haklarını korumak için geliştirildi. Yeni yasanın kiracılar ve mal sahipleri arasındaki olası sorunları ortadan kaldırması bekleniyor. Bu önlemlerin arkasında yatan temel amaç ise, İspanya'da rahat bir şekilde yaşamak isteyen her birey için sürdürülebilir, açık bir konut pazar sağlamaktır. Mecliste alınan kararlar kira zamlarından emlak komisyonu ücretine dek birçok başlığı içinde barındırıyor.
Yıllık Kira Artış Oranları Sınırlandırıldı
Kira fiyatları daha önce yıllık enflasyon oranına göre belirleniyordu. Ancak bu, İspanya'da kişilerin gelirleri, tüketim harcamaları ve konut kiraları arasındaki uçurumu genişlettiği için bir konut kriziyle karşı karşıya kalma olasılığını arttırmaktadır.
İspanya emlak yasalarında yapılan yeni değişiklikler, İspanya'daki kira fiyatının da kontrol altına alınmasını içeriyor. Yaşam maliyetlerini ve kiracıların üzerindeki yükü azaltmak için yeni yasa, kira artışını 2023'te %2 oranıyla ve 2024'te %3 oranıyla sınırladı.
Kiracılar İçin Artık Komisyon Ücreti Yok
Emlak komisyonu ücretlerinin tamamı ev sahipleri tarafından karşılanacaktır. Yeni düzenleme ile kiracılardan komisyon ücretinin herhangi bir kısmını ödemeleri talep edilmeyecek.
Özellikli Alanlar İçin Fiyat Limitleri Düzenlendi
Stresli veya özellikli alanlar (Zona Tensionada) olarak anılan semtler, pahalılıkları nedeniyle kiracıların tercih edemediği, yüksek kira fiyatlarına sahip yerleşim alanları olarak kabul edilir. Bu alanlar, kiraların ortalama hane gelirinin %30'undan daha yüksek olduğu iller, ilçeler veya mahalleler olarak hükümet tarafından belirlenecektir.
Halihazırda evini kiralamış olan ev sahipleri, izin verilen yıllık artış limiti dahilinde kira fiyatlarını artırabilecek ancak daha fazla artıramayacaktır. Mülk sahibi söz konusu gayrimenkulü henüz kiralanmamışsa, kira fiyatları yeni INE endeksine uygun olarak belirlenecektir.
Evden Çıkarma Süreci Sistematik Bir Prosedüre Dönüştü
Kiracının evi tahliye süreci sistematik bir süreç olarak işlemeye başlayacak. Artık kiracılar ancak önceden belirlenen tarih ve sebepler dahilinde evden çıkartılabilecek. Yeni düzenlemelerle birlikte kiracılar, tahliye tarihine kadar alternatif bir yaşam yeri bulmak için yeterli süreye sahip olacak. Kiracıya önceden bildirilmeden herhangi bir evden çıkartma girişiminde bulunulması yasaktır.
Boş Gayrimenkuller Üzerinde Yeni Kontrol Mekanizması
Ev sahibi 2 yıl boyunca konutunda oturmaz veya kiraya vermezse, uzun süre kullanılmayan bu konutlar için mülk sahibine belirli oranda bir ceza yaptırımı uygulanacaktır. Bir mülkün geçerli bir sebep sunulmadan 2 yıldan fazla boş kalması durumunda, oranları %50 ile %100 arasında değişen IBI vergi tutarı üzerinden mülk sahibine yaptırım uygulanacaktır.
Ev sahibi, aynı belediye içinde ikiden fazla kullanılmayan boş mülke sahipse, söz konusu yaptırım %150 oranında para cezasına kadar yükselebilmektedir. Boş gayrimenkullerle ilgili bu düzenleme ile İspanya gayrimenkul piyasasında yeni emlak seçenekleri sayısının artmasını sağlamaya odaklanıyor.
Yüksek Bütçeli Yatırımcı Tanımı Değişti
Özellikli alanlarda en az 5 veya daha fazla mülk sahibi olan ev sahipleri artık büyük ev sahipleri ya da yüksek bütçeli yatırımcı olarak kabul edilecektir. Normal mülk sahiplerden farklı bir kategoride ele alınacak bu kişiler ve için de yasal ve vergisel düzenlemelerdeki yükümlülükler farklı olacaktır.
Değişikliklerin 2023 yılının Mayıs veya Haziran aylarında yürürlüğe girmesi bekleniyor.